අපි පොඩි කාලේ අහපු ළමා ගීයක් අලුත් වෙලා දැන් පුතාල දුවලත් අහනවා . බුලත් කන්නේ ආච්චිලා සීයලා බව තමයි අපේ හිතේ වැඩිය ඇඳෙන්නේ .
දැන් මේ පුරුද්ද ගොඩක් අඩුයි . අපි පුංචි කාලේ ආච්චිලා සීයලා හරියට බුලත් කෑව. දත් දුර්වල වෙනකොට පුංචි වන්ගෙඩියක කොටලා තමයි බුලත් කෑවේ. බුලත් කන්නේ තනියම නෙමේ . පුවක් හුණු සමග . සමහරු දුන්කොලත් දානවා . දුන්කොල දැම්මම මත් වෙන ගතිය වැඩියි .
මොකටද බුලත් කෑවේ ? බුලත් පුවක් හුණු එක් වුනහම උත්තේජකයක් විදිහට ක්‍රියා කරනවා . පස්සේ ඒක පුරුද්දකට යනවා . තේ , කෝපි බොන එක වගේ .
හැබැයි බුලත් කන්නම විතරක් නෙමේ පාවිච්චි වෙන්නේ . මගුල් ගෙයකට අමුත්තන්ට ආරාධනා කරන්න , දානෙකට වඩින්න ස්වාමින් වහන්සේලාට ආරාධනා කරන්න ,අලුත් අවුරුද්දට වැඩිහිටියන්ට වඳින්න , අලුත් අවුරුද්දේ ගුරුවරුන්ට වඳින්න බුලත් අතක් ඕනෑමයි . ඒ අපේ සංස්කෘතිය .
ඔන්න මන් වියට්නාමෙට ආවම දැක්ක මෙහෙ අයත් බුලත් කනවා . අපේ වගේම හුණු පුවක් එක්ක . මගුල් මරණ වලටත් නැතුවම බැරිලු .
මන් හිතා හිටියේ ලංකාව ඉන්දියාව පකිස්ථානය වගේ දකුණු ආසියාවේ රටවල විතරයි බුලත් පාවිච්චි වෙන්නේ කියල . ඉතින් මේ ගැන ආස වෙලා මට හිතුන ටිකක් බුලත් ගැන සොයා බලන්න .
අපේ රටේ බුලත් ලැබුන හැටි කියන කතන්දරේ හැමෝම දන්නවනේ . නාග ලොවින් නාගයෙක් ගෙන ආවලු . ඒ ගෙන එද්දී කොලේ දෙකට නවල කටින් ගෙන ආ නිසා දෙකෙළවර කඩල තමයි කන්නේ . නයා විෂයිනේ. වියට්නාමේ අයත් දෙකෙළවර කඩල කන්නේ . නුතන පරීක්ෂණ වලින් ඔප්පු වෙලා තියෙනවා බුලත් නැට්ට කෑමට සුදුසු නැහැ කියල .
මෙතනදී එක දෙයක් කියන්න ඕන . පරණ සිරිතක් දැක්කම එක පාරටම අහක නොදා ඒවායේ විද්‍යාත්මක පැත්තක් ඇද්දැයි සොයා බලන එක වැදගත් . පුංචි කාලේ ඉඳලම එහෙම විමසිලි නුවණින් ලෝකය දකින්න පුරුදු වෙන එකින් හරිම රසවත් දේ දැන ගන්න පුළුවන් .
ඉතින් වියට්නාමේත් තියෙනවා බුලත් ගැන ජනකතාවක් .
ඔන්න එකමත් එක කාලෙක වියට්නාමයේ කාවෝ කියන පවුලේ හිටියලු නිවුන් අය්යයි මල්ලියි .Tan සහ Lang ඒ දෙන්නගේ නම් .
දෙන්න ගුරු ගෙදර නැවතිලා ඉගෙනගත්ත . පසුව අය්යා ගුරුතුමාගේ දුවව විවාහ කරගෙන මල්ලිත් එකක ජිවත් වෙනවා . විවාහෙන් පස්සේ අය්යා මල්ලිට තිබුන ආදරේ අඩු වුනායයි මල්ලි කණගාටු වෙනවා . දිනක් පුංචි අමනාපයක් වෙලා මල්ලි ගෙදරින් යනවා .
ඈතට ගිහින් අතරමන් වෙලා මහන්සියට ගඟක් ළඟ විවේක ගන්නවා . එහෙම ඉන්න කොට එයා ගලක් බවට පත් වුණා.
අය්යා බොහොම දුකින් මල්ලිව සොයමින් යද්දී දැක්ක මල්ලි ගලක් වෙලා . එයා දුකින් එතන ගහක් වෙනවා . පසුව එයාගේ බිරිඳ එනවා මෙයාලව සොයන්න . ගහයි ගලයි දැක්කම එයා හොඳටම අඬලා වැලක් වෙනවා . වැලේ කොළ හදවතේ හැඩති වුණා.
ඒ වැල තමයි බුලත් . ගල තමයි හුණු . ගහ තමයි පුවක් . ඒ තුන්දෙනා සොයන් ආපු ගමේ අය තිදෙනා වෙනුවෙන් පන්සලක් හැදුවලු . මේ පන්සල් ගැන වෙන දවසක කියා දෙන්නම් .[ වියනාමයේ අපේ වගේ නොවෙයි . බුදු රජාණන් වහන්සේට වෙන් වුන පන්සල් වගේම වෙන වෙන කාරණා වලට ඉදිවුන පන්සලුත් තියෙනවා .]
මෙතනින් ගිහින් පින්තුර ගොඩක් බලන්න
මේ අය කෑමට වගේම මගුල් ගෙවල් වලදී බුලත් ගන්නවා . බුලත් කොළය හරියටම සමාන කොටස් දෙකකට බෙදන්න හැකියි . විවාහ වෙන යුවල ඒවගේම ගැලපෙන අය විය යුතුයි කියන සංකේතයක් විදිහටලු බුලත් ගන්නේ .
අපේ රටේ වගේම මෙහෙත් බුලත් කෑම නම් අඩු වෙලා . බුලත් සැපීම මුඛ සෞඛ්‍යට හානිකර බව දැන් හැමෝම දන්නවනේ . අනික බුලත් කාල දත් වල කහට බැඳෙන එකට තරුණ අය අකමැතියි .
ඉතින් මන් හිතුවා තවත් ටිකක් මේ ගැන සොයල බලන්න . වියට්නාමේ විතරද නැහැ මේ කලාපයේ චීනය , තායිවානය , කම්බෝජියාව , පිලිපීනය ,තායිලන්තය , ලාඕසය , මියන්මාරය වගේ රටවල බුලත් කනවා වගේම සංස්කෘතික අංගයක් .
අපේ රටින් පකිස්තානෙට හෙම බුලත් අපනයනය කරනවා . බුලත් කියන්නේ අපේ සුළු අපනයන බෝගයක් .
උතුරු ඉන්දියාවේදී බුලත් විට හඳුන්වන්නේ ''පාන් '' කියලා . සමහර රටවල බුලත් නැතුව පුවක් විතරක් කනවා . මාල දිවයිනේ සිනි තවරපු වේලපු පුවක් හප හප ඉන්න අය දකින්න පුළුවන් .
බුලත් ඇයි හොඳ නැත්තේ . ඇත්තටම පුවක් තමයි වඩා නරක කියල ඔප්පු කරලා තියෙන්නේ . හුණු දුන්කොල වලින් කරන්නේ පුවක් වල නරක ගතිගුණ වැඩි කරණ එකලු.
බුලත් වල දත් ආරක්ෂා කිරීමේ ගුණයක් තියේලු . පුවක් පණුවන් නසනවලු . ඒ හින්දා ඉස්සර යම් විදිහකට බුලත් කෑමේ හොඳ ප්‍රතිපල තිබිල තියෙනවා . හැබැයි මුඛ පිළිකා කාරකයක් වෙච්ච නිසා පුරුද්දක් වශයෙන් බුලත් කෑමට ඇබ්බැහි වීම නරකයි . අනික දන්ත සෞඛ්‍ය රැක ගන්න දත් බුරුසු වැනි දේ ඇති නිසා බුලත් නොකෑවට කමක් නැහැනේ . පණු අමාරු වලින් ආරක්ෂා වෙන්නත් අපිට යහපත් සෞඛ්‍ය පුරුදු වලින් පුළුවන් .
http://en.wikipedia.org/wiki/Areca_nut
මේ සබැඳියෙන් ඒ ගැන වැඩි විස්තර දැන ගන්න පුළුවන්.
ප. ලි.
මන් කැමතියි මේ වගේ ලිපියක් කියෙව්වම ඔයාලත් මේ ගැන දන්නා දේවල් නැත්නම් හිතෙන දේවල් පහලින් ලියනවා නම් . බ්ලොග් එකක් කියවනවා නම් සිංහලෙන් ටයිප් කරණ එක හරි ඉංග්‍රීසියෙන් ලියන එක හරි එච්චර අමාරු වැඩක් නෙමේ . මේ පුන්චිත්තට ලියන අපි හැමෝම කැමතියි ඔයාල සක්‍රියව මේකට සහභාගී වෙනවනම් .
නිකන්ම පත්තරයක් වගේ කියවීමට වඩා අපිට සංවාදයක් ඇති කළ හැකියි මෙතන . ලිපියක් තවත් පෝෂණය වෙන්නේ එතකොටයි . වැඩිපුර හිතන්න ප්‍රශ්න කරන්න පුරුදු වුනොත් තමයි හොඳ අධ්‍යාපනයක් ලැබෙන්නේ . ඒ වගේම අදාල ලින්ක් ඔස්සේ ගිහින් වැඩිපුර කියවනවා නම් හොඳයි වෙලාව ඇති විදිහට .
ඒ වගේම නැන්දලා මාමලා අපේ ලිපි වල ව්‍යාකරණ දොසක් හරි වෙන වරදක් හරි දුටුවොත් ඒ ගැන දැනුම් දෙන්න . මේ බ්ලොග් එකට ලියන අපි හැමෝම වගේ කාලෙකට පස්සේ ලියන්න ගත්තේ . වැඩත් බහුල අය . ඉතින් වැරදෙන්න තියෙන ඉඩ වැඩියි . ඒ ගැන සමාවෙලා නිවැරදි කිරීමත් ඒ වගේම වැරැද්ද පිළිගැනීමත් අපේ යුතුකමක් .
